پلیومتریک یک عقیده، فکر و یا مفهوم جدیدی نیست و سال هاست که برای پیشبرد اجرا و نمایش کارها از آن استفاده گردیده، ولی اخیرا توجه خاصی به آن مبذول شده، تمرینات پلیومتریک از دهه 60 میلادی کاربرد داشته است.
تمرینات پلیومتریک بر اساس استفاده از حرکاتی تعیین شده اند که بسیار شبیه حرکاتی ست که در یک ورزش یا فعالیت خاص به کار می رود تا اجرای آن فعالیت یا ورزش خاص پیشرفت کند. مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده اند که نشان می دهد ترکیب تمرینات پلیومتریک و تمرینات وزنی، برای پیشرفت سرعت و قدرت، بسیار بسیار مؤثرند.
پلیومتریک جهت پیشرفت قدرت، از چرخه Stretch Shorten Cycle ، SSC، استفاده می کند. در کل عقیده بر این مبناست که بیشترین مقدار نیرو در کوتاه ترین زمان ممکن به وجود آید. هنگامی که عضله جمع و کوتاه شده است، تحت فشار بوده و در نتیجه انرژی ذخیره شده در آن می تواند با قدرت انفجاری بیشتری عکس العمل نشان دهد. بالعکس، در تمرینات ایروبیک، نیروی جاذبه، یک عامل اساسی به حساب می آید. قدرت و انعطاف پذیری، شرط لازمه تمرینات پلیومتریک هستند. قانون فیزیک در اینجا صدق می کند، نیروی g برابر است با مقدار وزن شما هنگامی که شخصی پرش انجام می دهد، دو یا تعداد بیشتری از نیروی g به بدن اعمال می شود. به عنوان مثال، شخصی که وزنش 100 کیلوگرم است، هنگام انجام پرش، نیرویی برابر 200 کیلوگرم را روی باسن و زانوها و قوزک پا احساس می کند. واضح است که کاربرد بیش از حد تمرینات پلیومتریک می تواند به مفاصل پا آسیب برساند.
در تمرینات پلیومتریک، مانند تمرینات سایر رشته های ورزشی، تکنیک، کلید اساسی کار است. در پلیومتریک، مانند خلبانی، فرود مهم ترین بخش کار است. هنگامی که بدن به زمین می رسد، امکان ایجاد آسیب به بالاترین حد می رسدو فرض می کنیم که مانند یم گربه فرود می آیید. در این صورت پاها مانند جذب کننده ی شوک عمل کرده و از رسیدن آسیب به مفاصل جلوگیری می کنند. بهترین راه فرود آمدن این است که وانمود کنید قرار است از روی پله ای مه پشت سر کسی قرار دارد بپرید و نمی خواهید که او متوجه فرود آمدن شما بشود. نمی خواهید او صدای فرود آمدن شما را بشنود. این مسأله در مورد دویدن هم صدق می کند، اگر هنگام دویدن یا پریدن صدای زیادی بشنوید، نشان دهنده ی این است که انرژی شما برای تولید آن صداها و بدنتان به عنوان ابزار تولید صداها استفاده شده است سعی کنید تا جای ممکن صدایی تولید نکنید و آرام و بی صدا حرکت کنید. گروهی از مردم برای فرود آمدن از سینه پا و گروهی از کف پا استفاده می کنند. در هر دو صورت انرژی باید به صورت یکنواخت و مساوی به طرف بالای پا انتقال یابد. نشان داده شده است که حرکت دست ها هنگام انجام پرش، می تواند تا میزان 10% به نتیجه پرش آن کمک کند.
هنگامی که یک عضله به طرف بیرون کشیده شده و دارای انقباض کششی است و دراز شده و پس از آن به طرف داخل جمع شده و کوتاه می شود، سرعت انقباض افزایش می یابد و مانند یک نوار لاستیکی عمل می کند. در دنیای واقعی، عضلات تحت تأثیر حرکات پیچیده تری قرار می گیرند که در آن، در مقایسه با تمرینات وزنی معمولی، گروهی عضلات به کار می افتند.
بحث و جدالی در مورد امن بودن پلیومتریک وجود دارد. با پیشرفت علم در دنیای مدرن می توان پاسخ این سؤال را داد. همه انواع تمرینات چنان چه بیش از حد معمول انجام شوند، می توانند خساراتی به بدن وارد کنند. با قدم های کوتاه شروع کنید. پرش های کوتاه انجام دهید تا بدنتان بتواند از نظر حفظ تعادل و زمان بندی، خود را تطبیق دهد. متأسفانه گزارشاتی شنیده شده است در مورد افرادی که بین تمرینات خود استراحت نکرده اند. باید بدانیم که حتی هر روز دویدن خوب نیست. پلیومتریک مانند هر تمرین دیگری امن بوده و وجه دیگری از تمرینات فیزیکی بدن را مطرح می کند و این در صورتی است که شخص دارای ناراحتی مفاصل نباشد.
مزایای پلیومتریک :
- زمان پاسخ گویی و عکس العمل عضلات را بالا می برد.
- اجرا و عملکرد عضله را افزایش می دهد.
- عضلات را تقویت می کند.
- تعادل، حالت بدن و وضع ایستادن را بهبود می بخشد.
- انعطاف پذیری را افزایش و قابلیت آسیب پذیری را کاهش می دهد.
منبع: نشریه داخلی شیتوریو کاراته-دو ایران / نمایندگی گیلان-شماره ویژه- جمعه 6 خرداد ماه 1390